Cách viết kịch bản MV chuyên nghiệp có thể gây ấn tượng với người xem, là một yếu tố đặc biệt quan trọng để tạo nên một sản phẩm âm nhạc “triệu view”. Một bài hát có ca từ, giai điệu bắt tai cùng ca sĩ nổi tiếng, nhưng nội dung thiếu thu hút cũng sẽ khiến MV thất bại. Vì vậy, các MV ca nhạc hiện nay đang được chú trọng đầu tư hết sức nghiêm túc và bài bản với chi phí vô cùng lớn. Mỗi MV đều được xem là một bộ phim ngắn hấp dẫn. Và đó cũng chính là xu hướng xây dựng kịch bản MV trong vài năm sắp tới.
MV là gì?
MV (Music Video) là một clip âm nhạc, với nội dung hình ảnh kết hợp với một bài hát do ca sĩ trình bày, được đội ngũ ekip sản xuất nhằm mục đích làm nghệ thuật hoặc khuyến mại.
Trước đó, MV thường được gọi với các tên như bài hát minh họa, clip bài hát hay video bài hát. Cái tên video âm nhạc bắt đầu thịnh hành từ năm 1980. MV sử dụng đa dạng các kỹ thuật bao gồm hoạt họa, phim do diễn viên đóng, cảnh tượng từ lời nhạc, hoặc ghi hình trực tiếp mà không có bối cảnh.
Trong thời đại công nghệ số lên ngôi, MV đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Giai điệu và lời bài hát có thể không còn thỏa mãn được người nghe, họ sẽ bị thu hút hơn bởi hình ảnh và nội dung MV. Do đó, các sản phẩm MV sẽ làm tăng độ phổ biến và nổi tiếng của bài hát và ca sĩ trình bày ca khúc đó.
Ví dụ, MV “Hãy trao cho anh” của Sơn Tùng MTP, một trong những ca sĩ nổi tiếng nhất Showbiz Việt, đã xuất sắc đạt 1 triệu lượt xem trong 8 phút, 2 triệu lượt xem trong 1 phút, 4,7 triệu lượt xem trong 50 phút tính từ lúc phát hành.
Xem thêm: MV Hãy trao cho anh
Những loại hình MV phổ biến
MV được chia thành 3 dạng chính:
Narrative – Tường thuật
Narrative Video là một dạng MV có cốt truyện đơn giản, miêu tả một chuỗi sự kiện nối tiếp nhau, có thể sử dụng cả nghệ sĩ chuyên nghiệp và nghiệp dư. Một số kịch bản thường gặp là các câu chuyện về tình yêu, chàng trai yêu cô gái, sau đó gặp hiểu lầm rồi chia tay,… Trong đó, nhân vật nam sẽ làm một số việc, còn nhân vật nữ thường sẽ đáp lại hoặc chờ đợi. (Schwichtenberg, 1992)
Performances – Biểu diễn
Performances Video là loại video phổ biến (Firth 1988) được trình bày dưới dạng một ngôi sao hoặc nhóm nhạc hát trong buổi hòa nhạc trước những người hâm mộ cuồng nhiệt. Mục đích của dạng MV này là truyền tải cảm giác trải nghiệm trong buổi biểu diễn của mình. Bên cạnh đó, hình ảnh của những người nghệ sĩ đang thu âm cũng nhấn mạnh về vai trò của bản ghi âm.
Performance video có 3 dạng chính:
- Big stage – Trên sân khấu lớn: Dạng này thường thấy trên MV của các nghệ sĩ nổi tiếng, vì họ mới có đủ tiềm lực tài chính hoặc tận dụng những cảnh quay từ các buổi biểu diễn hoành tráng của họ.
Xem thêm: MV AC/DC – Thunderstruck (Official Video)
- Small stage – Sân khấu nhỏ: vì sự đầu tư có kinh phí thấp nên dạng video này thường chỉ xuất hiện trong MV của các ca sĩ cover. Sân khấu này có thể tự dựng trong sân vườn, trong phòng, hoặc thậm chí là một cây đàn với một background đẹp.
Xem thêm: MV Beautiful Soul – Jesse McCartney
- External view – Ngoại cảnh: là những MV có cảnh quay biểu diễn ngoài trời. Hình thức biểu diễn rất đơn giản, không cần quá nhiều nhạc cụ, có thể vừa đi vừa hát. Hình thức này có thể ít chi phí hơn so với sân khấu lớn, nhưng cần cân nhắc nếu muốn khi đưa ekip đi quay ở nhiều địa điểm. Tuy vậy, một số nghệ sĩ muốn tiết kiệm chi phí, có thể tự trang bị máy quay mini và tự quay lại để tạo MV cho riêng mình.
Xem thêm: MV One Direction – What Makes You Beautiful
Conceptual – Khái niệm, ý tưởng
Conceptual là các video âm nhạc có hình thức thi vị, chủ yếu là ẩn dụ, và không theo một câu chuyện tuyến tính, nghĩa là “thấy sao hiểu vậy”, mà là nhấn mạnh cảm xúc và trải nghiệm người xem (Firth, 1988). Những video này sử dụng yếu tố hình ảnh, âm thanh, tạo nên sự trừu tượng, khó giải thích và khơi gợi trí tưởng tượng của họ (Lorch, 1988, trang 143).
Video dạng này có khả năng mang một chuỗi ý nghĩa ẩn dụ dựa theo hình ảnh và cấu trúc giai điệu, hình thành sự cộng hưởng giúp khán giả tự cảm nhận và biểu đạt (Schwichtenberg, 1992, trang 124).
Xem thêm: MV Take On Me (Official Video)
Đối với loại hình 2 và 3, phần lớn nội dung hình ảnh sẽ phụ thuộc vào đạo diễn, hoặc đạo diễn hình ảnh, nên không cần đến sự góp mặt của biên kịch. Chỉ với dạng Narrative, yêu cầu về kịch bản là vô cùng cần thiết.
Cách viết kịch bản MV chuẩn nhất
Trước tiên, để viết một kịch bản, các nhà biên kịch cần nghe kỹ, cảm nhận và hiểu được thông điệp của bài hát để tạo cảm hứng cho ý tưởng. Bên cạnh đó, biên kịch có thể trao đổi với nghệ sĩ về nội dung và phong cách biểu diễn, giúp dễ dàng triển khai và tránh việc chỉnh sửa nhiều lần. Sau đó, thực hiện cách viết kịch bản MV âm nhạc như sau:
Bước 1: Viết tóm tắt nội dung ý tưởng
Hãy tóm tắt ý tưởng của bạn trong một trang giấy với đầy đủ 3 phần mở đầu, thân bài và kết thúc. Sau đó gửi cho đạo diễn, nhà sản xuất hoặc ca sĩ để duyệt ý tưởng hoặc tiếp nhận những góp ý bổ sung. Bạn nên có nhiều ý tưởng để có được một sự lựa chọn thích hợp nhất. Thêm vào đó, bạn cũng cần chú ý đến thời lượng MV để có hướng nội dung phù hợp.
Bước 2: Viết kịch bản chi tiết
Sau khi đã có ý tưởng chính thức, bạn hãy xây dựng một kịch bản chi tiết bao gồm các yếu tố:
- Cỡ cảnh
- Góc quay
- Lời bài hát
- Nội dung
- Cảnh quay
- Thời lượng.
Kịch bản của MV khác với phim ngắn, vì phần hình ảnh phải đi kèm với phần lời bài hát để tạo hiệu ứng cảm xúc tốt nhất. Nên bạn cần cân nhắc đến tâm trạng của khán giả khi xem đến phần hình ảnh đó.
Khi viết kịch bản, bạn cũng cần hiểu được cấu trúc bài hát để phân bổ nội dung MV cho phù hợp. Thông thường, một bài hát bao gồm các phần Ver 1 (lời 1), Bridge (đoạn nối), Chorus (điệp khúc), Ver 2 , Bridge, Chorus hoặc đến Climax (cao trào) và kết thúc.
Thêm vào đó, hãy viết các hiệu ứng hoặc tiêu đề mà bạn muốn nhìn thấy ở hình ảnh. Với các hiệu ứng, hãy viết SFX, ví dụ: “SFX: làm mờ chuyển động”. Với các tiêu đề thì dùng từ TITLE và tiêu đề muốn xuất hiện ở sau dấu hai chấm (Lưu ý, viết hoa tất cả dòng tiêu đề)
Thông thường, biên kịch thường có xu hướng viết nội dung dựa trên lời bài hát. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào khả năng sáng tạo của biên kịch, có thể có sáng tạo phá cách, như cách quay, xây dựng hình ảnh và dàn dựng bối cảnh, như MV “False Alarm” – Weekend, câu chuyện được kể chỉ một cú long take, hay MV “The Reason” – Hoobastank có nội dung MV về một vụ cướp, không có sự liên quan nào tới lời bài hát về sự nhớ nhung trong tình yêu.
Xem thêm: MV The Reason (Official Music Video)
Cách viết kịch bản MV sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu triển khai chi tiết thông qua một ý tưởng cụ thể. Do đó, việc quan trọng nhất khi xây dựng kịch bản là lên được ý tưởng. Hiện nay, các MV có thể xuất hiện trên rất nhiều nền tảng như youtube, facebook, iTunes,… và số lượng lượt xem là một thước đo để đánh giá sự thành công của MV và sự nổi tiếng của nghệ sĩ đó, đồng thời quyết định vị trí xuất hiện trên tab thịnh hành. Vì vậy, kịch bản MV hấp dẫn và thu hút là một yếu tố vô cùng quan trọng trong việc sản xuất một video âm nhạc.
Kịch bản là yếu tố không thể thiếu của tất cả mọi thể loại video nào, bất kể là phim dài tập hay chỉ một video quảng cáo ngắn. Hãy theo dõi Việt Producer để cập nhật những thông tin hữu ích về kịch bản và cách làm phim chuyên nghiệp của chúng tôi nhé!
